فیزیوتراپی شریعتی

متن کامل مقاله :

 

 

 

 

فيزيوتراپي در آسیب رباط صلیبی (A.C.L) قسمت اول

 

 

 

 

 

 

شرح حال :

علایم پارگی رباط صلیبی قدامی زانو را با شرح حال مناسب که تاکید آن بر مکانیسم آسیب دیدگی  ورزشی و شناسایی آسیب های احتمالی قبلی است و معاینه مناسب در اغلب موارد می توان تشخیص داد.

 

 

 

 

 

در ورزشهای غیر تماسی :

 

•   یک صدای تق ( pop ) همراه با آسیب ACL شنیده شده یا خیر ؟

 

معمولاً این صدا هنگامی که فرد ناگهان تغییر مسیر داده یا ناگهان در هنگام دویدن ایستاده است و یا در هنگام افتادن روی پا بعد از پرش شنیده شده و بدنبال آن التهاب و تورم زانو ایجاد شده است.

 

 

 

 

•   در خلال چند ساعت خون در مفصل تجمع پیدا کرده است ( همارتروز )

 

•   فرد معمولاً نتوانسته است بخاطر درد و تورم یا ناپایداری زانو به فعالیت ادامه دهد.

 

 

 در ورزشهای تماسی و ضربات با انرژی بالا : 

 

•  صدمات ورزشی رباط ACL معمولاً با آسیب دیدگی سایر رباطهای زانو (  رباط جانبی داخلی یا جانبی خارجی زانو ) یا مینیسک های زانو همراهی دارد.

 

•  اعمال یک نیروی شدید از سمت خارج به داخل به زانو می تواند منجر به یک سه گانه آسیب دیدگی شامل آسیب ACL , آسیب رباط جانبی داخلی زانو و آسیب منیسک داخلی شود.

 

 

 

 

معاینه بالینی در آسیب رباط صلیبی قدامی:

 

• مشاهده دقیق زانو برای بررسی تجمع مایع در مفصل زانو یا تغییر شکل استخوانی ( شکستگی احتمالی ) طبق تحقیقات انجام شده  در آسیب استخوانی تجمع سریع مایع در مفصل 72% ارتباط با آسیب رباط صلیبی قدامی دارد.

 

•  معاینه دامنه حرکات مفصل زانو بخصوص بازشدن کامل زانو که اگر نشود امکان آسیب دیدگی منیسک های زانو  را مطرح می کند.

 

• لمس ساختارهای استخوانی توسط متخصص طب ورزشی یامتخصص ارتوپد امکان دارد منجر به شناسایی شکستگی استخوان مخفی مثل شکستگی استخوان درشت نی یا آسیب ران و شکستگی استخوان ران  شود.

 

• لمس خطوط مفصلی زانو برای ارزیابی آسیب احتمالی منیسک ها لازم است. همچنین باید رباطهای جانبی زانو معاینه شوند.

• انجامLachman test تست لاکمن بعد از رفع یا کاهش درد بیمار باید برای ارزیابی رباط ACL صورت گیرد به این صورت که فرد روی تخت خوابیده و زانو را در وضعیت خم شدگی 20 تا 30 درجه قرار می دهیم با دست چپ ران را می گیریم و با دست راست پشت قسمت فوقانی ساق را به جلو و طرف خود می کشیم. چنانچه در سمت آسیب دیده مقدار جابجا شده به جلو نسبت به سمت سالم در پای دیگر بیش از 3 میلی متر باشد غیر عادی است و نمایانگر آسیب است.

 

 

 

• انجام تست کشیدگی به جلو یا Ant.drawer test بخاطر اسپاسم عضلات پشت ران ( عضلات همسترینگ ) که تست را متاثر می کند کمتر قابل اعتماد است. برای انجام تست بیمار به پشت خوابیده و زانوها را در وضعیت خم شدگی 90 درجه قرار می دهد. معاینه گر جلوی وی نشسته و با دو دست پشت قسمت زیر زانو را می گیرد و ساق را به سمت خود می کشد و در صدمه دیدن رباط صلیبی قدامی زانو استخوان درشت نی جلو می آید 

 

 

 

 

 

 

علل آسیب دیدگی رباط صلیبی قدامی :

• ورزشهای پر خطر برای آسیب دیدگی ACL : ورزش فوتبال , اسکی , بسکتبال و بیسبال و کشتی مسئول 78% از جراحات مرتبط با ورزش رباط صلیبی قدامی زانو هستند.

• جنس : صدمه و آسیب ورزشی زنان در محل رباط صلیبی قدامی زانو بیشتر از مردان می باشد.

• کفش ورزشی : کفش های ورزشی که کناره های آنها سفتتر و محکمتر از وسط کف آنها می باشد بیشتر فرد را مستعد صدمه دیدگی ورزشی می کند.

 

 

 

بررسی تصویربرداری

 

رادیوگرافی:

• یافته های رادیوگرافیک اغلب منفی است.

• برای بررسی آسیب های همراه با پارگی ACL می توان از نماهای AP, Lateral و merchant و sunrise و Notch view استفاده نمود.

• نمای مایل برای بررسی صفحه استخوان تیبیا مفید است.

• امکان دارد در نمای AP شکستگی همراه با کندگی قسمت خارج کپسول ( Segond fracture ) دیده شود.

این شکستگی یک شاهد بر آسیب کپسول خارجی و یک مدرک غیر مستقیم بر آسیب رباط صلیبی قدامی است. و در قسمت خارجی صفحه تیبیا اتفاق می افتد درست در مجاورت خط مفصلی و در خلف توبرکل Gerdy 

 

 

 

آرتروگرام: 

• این روش تقریباً با MRI جایگزین شده است.

• از این روش برای بررسی پارگی ACL استفاده می شود.

 

 

ام آر آی:  

• برای تشخیص آسیب های ACL حدود 95% حساسیت دارد. همچنین با آن می توان کوفتگی و آسیب  استخوان ران و تیبیا  را که در 90% از موارد آسیب رباط صلیبی قدامی وجود دارند تشخیص داد.از MRI زانو جهت تصميم گيري براي جراحي زانو استفاده مي شود.

 

 

 

 

درمان

فاز حاد:

چنانچه جراحی زانو لازم باشد معمولاً جراح زانو آنرا 33 هفته به تاخیر می اندازند تا التهاب کاهش  یافته و از عوارضی مثل خشکی مفصل زانو بدنبال جراحی سریع جلوگیری شود. باید در این سه هفته عضلات جلو و عقب ران و دامنه حرکتی مفصل زانو تقویت و زیاد شود که این امر می تواند به کاهش تجمع مایع مفصلی زانو و بدست آوردن سریع توان عضلانی عضلات موثر روی مفصل زانو ( عضله چهار سر ران و عضلات همسترینگ ) بعد از عمل کمک کند. برای تصمیم به جراحی توجه به چند فاکتور مهم است مثل سطح فعالیت ورزشی قبل از صدمه دیدگی زانو , صدمات همراه , تمایل برای ادامه همان رشته ورزشی و میزان شلی و ناپایداری مفصل زانو . جراحی زانو در آسیب رباط صلیبی می تواند بصورت ترمیم داخل یا خارج مفصلی رباط صلیبی قدامی باشد, در روش جراحی داخل مفصلی توسط روش آرتروسکوپی زانو داخل مفصل را مشاهده و به کمک ابزار  آرتروسکوپ  رباط پاره شده را بصورت اولیه یا با استفاده از رباط زیر کشکک یا رباط سمی تندینوس یا گراسیلیس  ترمیم می کنند. در روش جراحی خارج مفصلی زانو هم با استفاده از بخشی از نوار فیبری خارج ران به نام  ایلیو تیبیال تراکت زانو را در سمت خارجی در بیرون سطح مفصلی پایدار می کنند. انتخاب بین این دو روش بسته به نظر جراح دارد و امری تخصصی است. درمان غیر جراحی پارگی aclمعمولا برای افراد مسن و آنهایی که قصد پرداختن به ورزش های شدید و رقابتی را ندارند در نظر گرفته می شود.در شکل روبرو نمایی از ترمیم خارج مفصلی رباط صلیبی زانو را مشاهده می کنید.

 

فاز بهبودی: سه فاز دارد

• فاز اول : دو هفته اول بعد از جراحی را شامل می شود و هدف در آن رسیدن به بازشدگی کامل زانو  ( Full extension ) و حفظ قدرت عضلانی عضله چهارسر رانی و کاهش تورم و نیز توانایی خم کردن زانو در حد نود درجه است.

• فاز دوم : هفته سوم تا پنجم بعد از عمل را شامل می شود و هدف در آن حفظ توانایی باز کردن کامل زانو و افزایش میزان خم شدن زانو به بیش از 90 درجه تا رسیدن به خم شدگی کامل زانو است.

• فاز سوم : هفته ششم را شامل می گردد و هدف در آن افزایش قدرت و سفتی عضلانی است و بدنبال این مرحله به آرامی به ورزش باز می گردیم.بدون انجام تمرینات کافی در دوره بعد از جراحی بازگشت به ورزش  به زمانی معادل ۹-۶ ماه زمان نیاز دارد.

 

 

 

عوارض

• خشکی مفصلی و آرتروز زانو ( استئو آرتریت زانو )
• ناپایداری مفصل زانو یا افزایش لغزندگی زانو
• درد و محدودیت حرکات مفصل زانو

 

 

پیش آگهی

 

• میزان موفقیت جراحی رباط ACL 95-82% است. و در بهترین شرایط شش ماه بعد از آسیب می توان به میادین ورزشی بازگشت.

 

 

لطفا جهت اطلاعات بیشتر به لینک های زیر مراجعه نمایید 

 

عمل رباط صلیبی چگونه انجام میشود-دکتر رضایی-فیزیوتراپی شریعتی

 

توانبخشی بعد از جراحی ترمیمی رباط صلیبی

 

راهنما و بررسی های دقیق مقایسه‌ای بین تکنیک‌ های جراحی رباط صلیبی قدامی ACL

 

پارگی رباط صلیبی خلفی PCL-تشخیص و درمان فیزیوتراپی-کلینیک شریعتی

 

آناتومی مکانیسم کشیدگی و پارگی رباط صلیبی قدامی و توانبخشی