شکستگی ترقوه یا شکستگی کلاویکل شایعترین شکستگی در اندام فوقانی به خصوص در ورزشکارانی مانند اسکی سوارکاری دوچرخه سواری می باشد که می تواند اتفاق بیفتد. بیشتر محل شکستگی در یک سوم خارجی به یک سوم میانی می باشد درمان می‌تواند از بستن بانداژ 8 تا جراحی را شامل شود. در ادامه با درمان در کلینیک فیزیوتراپی مرکزی شریعتی آشنا خواهید شد.
استخوان ترقوه استخوان اندام فوقانی میباشد که اندام فوقانی را به تنه وصل می کند. این استخوان در بالای دنده اول قرار گرفته و به راحتی قابل لمس می باشد. در انتهای داخلی به استخوان جناغ متصل شده و مفصل استرنوکلاویکولار را ایجاد می کند. در انتهای خارجی نیز با استخوان کتف از طریق زائده آکرومیون اتصال دارد.
شکستگی ترقوه شایعترین شکستگی کمربند شانه بوده که در کودکان بیشتر دیده می شود. علت آن می‌تواند افتادن روی شانه باشد که به تفصیل در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
شکستگی ترقوه به عنوان یکی از شایعترین شکستگی های موجود در بدن به خصوص شایعترین شکستگی در اندام فوقانی محسوب میشود که به علت ضربه مستقیم و افتادن روی شانه می‌تواند ایجاد شود. عضلات متصل شده به استخوان ترقوه عضله استرنوکلیدوماستوئید عضلات پکتورالیس ماژور بوده و هنگام شکستگی با انقباض خود سبب جابجا شدن شکستگی می شوند. مطابق شکل زیر
این نوع شکستگی در کودکان اتفاق افتاده و معمولاً نادر است و به علت صعود روی شانه اتفاق می‌افتد. این شکستگی می تواند همراه با جابجایی در مفصل آکرومیوکلاویکولار AC و پارگی رباط های کوراکو کلاویکولار باشد که به نام pseudodislocation معروف است.
شکستگی های قسمت میانی استخوان ترقوه توسط عضله استرنوکلیدوماستوئید در قسمت داخل به سمت بالا کشیده شده و در قسمت خارج توسط عضلات لاتیسموس دورسی پکتورالیس ماژور به سمت پایین جابجا شده و می‌تواند قطعه شکسته شده را جابجا نماید.
این نوع شکستگی معمولاً بدون جابجایی بوده به علت اتصالات قوی ناحیه و معمولاً شایع نمی باشد.
علائم شکستگی ترقوه می تواند موارد زیر را شامل شود :
با توجه به اینکه استخوان کلاویکل یا ترقوه در حدود بیست سالگی به قبل هنوز کاملاً سفت نشده است لذا شیوع شکستگی آن در افراد نوجوان و جوان بیشتر می باشد.
تشخیص شکستگی ترقوه یا کلاویکل توسط پزشک متخصص ارتوپدی قابل انجام می باشد که شامل موارد زیر است :
پزشک متخصص می‌بایست علائم بالینی همراه با شکستگی را که می‌تواند شامل :
باشد را مورد بررسی قرار دهد.
در زاویه ۴۵ درجه میزان همپوشانی دنده ها کمتر است.
درمان شکستگی ترقوه به دو دسته درمان بسته و باز تقسیم بندی می شود که بسته به شکل شکستگی و نوع آن توسط پزشک متخصص ارتوپدی انجام خواهد شد.
اهداف درمان در شکستگی ترقوه شامل هم راستا قرار دادن دو ناحیه شکسته و بازگشت به فعالیت یا شرایط زندگی قبل از شکستگی می باشد.
در اکثر موارد که شکستگی بدون جابجایی باشند درمان بسته یا غیر جراحی توصیه میشود که شامل بستن بانداژ به شکل ۸ انگلیسی می باشد مانند شکل زیر
نکته قابل توجه در مورد بانداژ شکل هشت این است که ممکن است برای بیمار احساس ناخوشایند و گزگز و مورمور در اندام فوقانی را ایجاد نماید که باید مورد توجه قرار داده و پس از اصلاح نقطه فشار در اندام فوقانی و اعصاب مربوطه دوباره ناحیه شکسته را توسط بانداژ فیکس نمود.
پس از آن به مدت ۴ تا ۶ هفته بی‌حرکتی نیاز داشته و ضرورت دارد که از انجام فعالیتهای اندام‌فوقانی پرهیز نماید.
درمان جراحی توسط متخصص ارتوپدی و فوق تخصص اندام فوقانی قابل اجرا و انجام می باشد. به طور کلی ۵ تا ۱۰ درصد موارد شکستگی در استخوان ترقوه نیاز به جراحی خواهند داشت. در این حالت متخصص مربوطه با عمل جراحی تجهیزاتی را برای فیکس کردن دو ناحیه شکسته در ناحیه قرار می دهد. عوارض جراحی می‌تواند عفونت و یا عدم ترمیم استخوان باشد که بسیار نادر است.
دوره بهبودی در شکستگی ترقوه بسته به سن جنس و شرایط بیمار متفاوت بوده و بین ۴ تا ۸ هفته می تواند متفاوت باشد. و پس از ۳ ماه می تواند به شرایط قبل از آسیب برگردد.
بازگشت به فعالیت در شکستگی ترقوه تحت نظر متخصصین فیزیوتراپی در کلینیک فیزیوتراپی مرکزی شریعتی قابل انجام میباشد در کلینیک فیزیوتراپی مرکزی شریعتی تحت نظارت متخصصین امر توانبخشی های اندام فوقانی پس از دوره شکستگی انجام می شود و توصیه های لازم برای بازگشت به شرایط قبل از شکستگی به بیمار گوشزد خواهد شد. نمونه‌ای از درمان‌های موجود در کلینیک فیزیوتراپی مرکزی شریعتی در شکستگی ترقوه را در زیر ملاحظه می نمایید :
بلافاصله پس از شکستگی لازم است تا از انجام هرگونه فعالیت در ناحیه پرهیز نموده و در کمترین زمان ممکن با بستن دست به سمت تنه بیمار را به اورژانس و مراکز درمانی ارجاع داد. زیرا ممکن است در صورت جابجایی ناحیه شکسته در اندام فوقانی و استخوان ترقوه سبب آسیب شبکه اعصاب و عروق خونی شود.
با توجه به اینکه نیاز به درمان شکستگی بی‌حرکتی می باشد اما یکی از عارضه های بی حرکتی در شکستگی استخوان ترقوه شانه یخ زده یا فروزن شولدر میباشد لذا لازم است تا در انتهای دوره نقاهت شکستگی تحت نظر فیزیوتراپیست متخصص حرکت های دامنه حرکتی به صورت ملایم انجام شود.
نکته دیگر این است که برای برخی از بیماران ممکن است ورزش های هوازی توصیه شود این ورزش های هوازی مانند پیاده روی برای بهبود سیستم قلبی عروقی به خصوص در زمان بی حرکتی شکستگی ضرورت دارد.
لطفا جهت کسب اطلاعات بیشتر به لینک های زیر مراجعه نمایید
WAZE
Google Map
بلد
نشان
مسیریابی