با توجه به مقاله قبلی در خصوص آشنایی با اسپوندیلولیستزیس و اسپوندیلولیزیس و واژه های مربوطه در این مقاله در خصوص تعیین درجات میزان آسیب و درمان های مربوطه خواهیم پرداخت.
علائم اسپوندیلولیستزیس :
در بسیاری از موارد بیماران با ضایعه خفیف اسپوندیلولیستزیس علائم مشخصی ندارند ولی به طور معمول ممکن است علائم زیر وجود داشته باشد :
- سفتی در عضلات پشت قسمت تحتانی کمر و همچنین همسترینگ ها
- ایجاد مقداری کیفوز در ستون فقرات پشتی به علت حرکت های جبرانی در ستون فقرات
- ایجاد حرکت های اردک وار هنگام راه رفتن به علت جبران محدودیت های حرکت های چرخشی در کمر
- آتروفی و تحلیل عضلانی در عضلات ناحیه گلوتئال به علت کم کار کردن آنها
- دردهای انتشاری در ناحیه باسن و اندام ها
- افزایش درد همراه با فعالیت و کاهش آن در هنگام استراحت
تشخیص اسپوندیلولیستزیس :
تشخیص اسپوندیلولیزیس بر اساس یافته های بالینی و پاراکلینیکی استوار است در یافته های بالینی ممکن است که بیمار احساس درد های حین ایستادن طولانی مدت در کمر و انتشار آن به ناحیه باسن گزارش نماید.
ممکن است پزشک متخصص با ارزیابی و لمس مهره ها میزان فرورفتگی را در موارد شدید اسپوندیلولیستزیس لمس نماید که به صورت ضایعه step deformity احساس نماید در این حالت حالت پلکانی بین ضایعات خواری مهره ها ایجاد می شود.
بررسی دامنه حرکتی مانند فلکشن و اکستنشن روتیشن و یا لترال بندینگ مهره ها توسط پزشک ارزیابی خواهد شد.
در رادیولوژی بسته به اینکه چه مقدار آسیب وجود دارد ممکن است که عارضه از درجات خفیف تا درجات شرعی قابل تشخیص و رویت باشد نکته قابل توجه در رادیولوژی با اختلالات اسپوندیلولیستزیس در نمایی لترال تصویر سگ اسکاتلندی وجود خواهد داشت که در موارد آسیب گردن سگ دچار شکستگی خواهد بود که همان پارس اینترآرتیکولاریس می باشد.
نمونه ای از تصویر سگ اسکاتلندی همراه با ناحیه شکستگی در پارس اینترآرتیکولاریس یا گردن سگ را مشاهده می کنید.
درمان اسپوندیلولیستزیس :
به طور کلی درمانهای موجود به دو دسته درمانهای بسته یا کنسرواتیو و باز یا جراحی تقسیم بندی می شود.
-
درمان بسته و فیزیوتراپی در اسپوندیلولیستزیس :
- استراحت
- داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی NSAID
- استفاده از بریس
- فیزیوتراپی و درمان های تخصصی زیرمجموعه آن مانند :
- استفاده از میدانهای مغناطیسی مانند مگنت
- استفاده از جریانات پرفرکانس برای تسکین دردها
- استفاده از امواج الکترومغناطیس مانند دیاترمی برای ایجاد گرمای عمقی
- استفاده از گرما های سطحی مانند هات پک و اینفرارد یا مادون قرمز
- آموزش تمرینات مانند :
تمرینات ویلیامز در اسپوندیلولیستزیس
مجموعه تمرینات ویلیامز شامل اجرای حرکت های زیر است:
در این حرکت بیمار با دراز کشیدن بر روی پشت زانوهای خویش را خم کرده و کف پا را روی زمین مسطح قرار می‌دهد و سعی در انجام حرکت مماس کردن کمر خویش به سطح زمین می نماید و بین ۵ تا ۱۰ ثانیه این حرکت را حفظ می کند و تکرار مجدد را انجام می دهد.
در این حرکت بیمار به پشت دراز کشیده و تک به تک زانو های خویش را متناوب با قلاب کردن دستها دور زانوها به سمت قفسه سینه می کشد به نحوی که بتواند ریتم لگن را از حالت چرخش قدامی به خلفی تغییر دهد و بتواند با این حرکت کمر خویش را به زمین مماس نماید در انتهای حرکت مکث ۵ تا ۱۰ ثانیه را انجام خواهد داد.
این حرکت مشابه حرکت قبلی ولی با این تفاوت که به جای یک زانو بیمار در قلاب کردن دست ها دور دو زانو اقدام می‌نماید و حرکت را در انتهای حرکت به مدت ۵ تا ۱۰ ثانیه مکث می نماید.
در این حرکت بیمار در حالت مشابه تمرین اول یا pelvic tilt قرار گرفته و در حالیکه در همان حالت تمام شانه ها را با انقباض عضلات شکمی و سعی در بلند کردن زمین خواهد داشت به نحوی که پاهای خویش را از روی زمین بر ندارد اگر این حرکت برای بیمار سخت بود لازم است تا حرکت را توسط قلاب کردن پاها یک جای ثابت اقدام نماید و حرکت را مجدداً تکرار می نماید در این حرکت عضلات شکمی انقباض خواهند یافت.
در این حرکت بیمار در حالت نشسته روی باسن پاهای خویش را در وضعیت کشیده قرار داده و بدون اینکه زانو خم شود انگشتان پای خویش را لمس می نماید. این حرکت برای کشش عضلات همسترینگ در پشت ران ها مناسب بوده و می تواند در رفع کوتاهی های این عضلات کمک کننده باشد.
درک انجام این حرکت مقداری به لحاظ توضیح دادن پیچیده می باشد و به ظاهر فقط به تشبیه این حرکت به استارت دوندگان دو اشاره می شود که مانند لحظه استارت دوندگان حرکت را بیمار انجام داده و جهت کشش عضلات فلکسور هیپ در سمت پایی که دراز است اقدام می‌نماید.
یعنی حرکت بیمار ایستاده پاها را اندازه عرض شانه موازی هم قرار می‌دهد. سپس اقدام به نشستن روی زمین طریق خم کردن زانوها و مفصل لگن می‌نماید چشم ها به سمت جلوو متمرکز به یک نقطه می باشد جهت حفظ تعادل بهتر.
- درمان باز و جراحی در اسپوندیلولیستزیس
به طور کلی درمان های جراحی در موارد زیر به بیماران توصیه می شود :
در مراحل اولیه حداقل ۳ ماه درمان های غیر جراحی و بسته توصیه می شود و پس از آن در صورت داشتن موارد زیر به بیماران توصیه جراحی خواهد شد.
- اختلالات مثانه و اجابت مزاج
- دردهای بسیار شدید که با روش‌های معمول غیرجراحی کاهش پیدا نکرده است.
- جابجایی مهره ها با درجه ۳ به بالا
- سرخوردگی که به مرور زمان افزایش پیدا میکند.
لطفاً جهت اطلاعات بیشتر به لینک های زیر مراجعه فرمایید
WAZE
Google Map
بلد
نشان
مسیریابی