سندروم پیریفورمیس یا سندروم عضله هرمی یا گلابی شکل در حقیقت انقباض عضله پیریفورمیس می باشد که می تواند با گیر انداختن عصب سیاتیک علائم شبه سیاتیکی را ایجاد نماید برای درمان این عارضه روش های موثر در کلینیک فیزیوتراپی تخصصی شریعتی وجود دارد در ادامه با انواع روش ها و درمان های موجود آشنا خواهید شد.
عضله پیریفورمیس از سطح قدامی ناحیه لگن و محاذات دومین و سومین و چهارمین مهره ساکروم منشأ گرفته و به سمت خارج و قدام از حفره سیاتیک بزرگ خارج شده و به تروکانتر استخوان فمور اتصال پیدا می کند. که در شکل های فوق ملاحظه می نمایید.
واریاسیون ( تنوع شکل ) های عصب سیاتیک و عضله پیریفورمیس را در شکل سوم فوق ملاحظه می نمایید. با توجه به این درگیری ها اختلالات متنوعی از این آسیب می تواند ایجاد شود ولی به طور معمول عصب سیاتیک از زیر عضله پیریفورمیس به سمت پایین امتداد پیدا می کند.
در بسیاری از شرایط دردهای ناحیه لگن می تواند از سندروم پیریفورمیس باشد. در این سندروم که نام دیگرش می‌تواند درگیری‌های ریشه های سیاتیک یا تنه خود سیاتیک باشد ، اختلالات در عضله پیریفورمیس سبب گیر افتادگی عصب شده و دردهای سیاتیکی را ایجاد می‌کند.
بیماران با سندروم پیریفورمیس اختلالات متنوعی را می توانند داشته باشند. از ایجاد سفتی در ناحیه لگن و باسن تا احساس پارستزی مورمورشدن و ایجاد التهاب و تورم در ناحیه و حتی فشار و سنگینی هنگام راه رفتن می باشد. اما به طور کلی درد حاصله از سندروم پیریفورمیس مطابق شکل زیر خواهد بود.
این درد همانطور که در شکل زیر مشاهده می نمایید از ناحیه گلوتئال ( باسن ) شروع شده و تا پشت زانو امتداد پیدا می کند.
به طور کلی طبق تقسیم بندی نیل و همکاران سندروم پیریفورمیس به دو دسته اولیه و ثانویه تقسیم میشود.
در سندروم پیریفورمیس اولیه که کمتر از ۱۵ درصد از درگیری ها را شامل می شود که منشاء اصلی اختلالات آناتومیکی میباشدکه واریاسیون های عصب سیاتیک عامل اصلی آن است.
سندروم پیریفورمیس ثانویه در نتیجه یک اختلال دیگری می تواند ایجاد شده باشد که این اختلالات می تواند شامل :
باشد.
از موارد خطر ساز ایجاد سندروم پیریفورمیس می‌باشند.
تشخیص سندروم پیریفورمیس بر اساس یافته های کلینیکی و پاراکلینیکی استوار است در یافته های کلینیکی پزشک متخصص و فیزیوتراپیست تاریخچه ای از شرایط ایجاد درد از بیمار خواهند گرفت که در آن در خصوص نحوه ایجاد درد و زمان ایجاد آن صحبت خواهد شد در ادامه ممکن است به صورت ویژه تست های اختصاصی تست فری برگ Freibergs test را برای تشخیص سندروم پیریفورمیس در نظر بگیرند.
در یافته های پاراکلینیکی ممکن است پزشک متخصص برای شما ام آر آی یا سی تی اسکن را نیز در نظر بگیرد همچنین سونوگرافی می تواند در تشخیص کمک کننده باشد.
برای پیشگیری از سندروم پیریفورمیس لازم است تا عوامل خطرساز و ایجاد کننده را به حداقل رساند که برای انجام این کار می بایست در صورت امکان عضلات ناحیه را تقویت نمود با تقویت عضلات احتمال اسپاسم عضله کمتر شده و همچنین اگر در موارد دیگری پزشک یا فیزیوتراپی سمت متخصص توصیه اصلاح ساختار بدنی به خصوص در مواردی که اختلال اندام تحتانی یا چرخش لگن یا ضعف عضلانی و همچنین ابنرمالیتی های عضلانی در ناحیه کمر وجود داشته باشد را اصلاح نمود.
فیزیوتراپی در ناحیه پیریفورمیس می تواند شامل موارد زیر باشد که در کلینیک فیزیوتراپی مرکزی شریعتی قابل اجرا و درمان می باشد :
تمرینات کششی زیر برای رفع گرفتگی عضله پیریفورمیس مفید می باشند.
مطابق شکل زیر حالت طاق باز دراز کشیده و پای مبتلا را روی زانوی پای دیگر قرار داده و کشش را از طریق جمع کردن زانوی مقابل درناحیه انجام دهید حرکت را میتوانید به صورت مقداری مکث در انتهای حرکت و تکرار آن با پای مقابل انجام دهید تعداد انجام ده مرتبه و سه ست قابل انجام خواهد بود.
در برخی موارد ممکن است فیزیوتراپیست متخصص مطابق شکل زیر اقدام به کشش عضله پیریفورمیس نماید همانطور که در شکل ملاحظه می گردد کشش از طریق جمع کردن زانو و چرخش داخل انجام می شود.
مطابق شکل زیر می توانید از طریق استفاده یک توپ و یا فوم رولر در شکل بعدی اندام مبتلا را روی زانوی مقابل قرار داده و کشش همراه با فشار روی توپ و فوم را انجام دهید حرکت با زمان بیشتر نتیجه مطلوب خواهد داشت.
کشش عضله پیریفورمیس می تواند مطابق شکل زیر توسط خود شخص نیز انجام شود. همانطور که ملاحظه می نمایید زانو را به سمت سینه جمع کرده مقداری چرخش به داخل انجام می شود حرکت می‌تواند با مکث در انتها و تنفس عمیق در چند ست تکرار شود.
یکی از ورزشهای مناسب در بهبود گرفتگی های عضلانی ورزش یوگا می باشد. مطابق شکل زیر حرکت یوگا برای کشش عضله پیریفورمیس در پای راست انجام میشود.
برای سهولت در امر کشش میتوانید مقابل را در زیر تنه قرار داده به نحوی که پاشنه پا در زیر شکم قرار گرفته به سمت زانوی راست خم می شوید این حرکت برای کشش عضله پیریفورمیس بسیار مناسب است.
نتایج درمانی در سندروم پیریفورمیس بسته به اینکه عارضه چقدر طولانی بوده و یا اینکه شرایط جسمی بیمار در چه مرحله‌ای قرار دارد و روش‌های درمانی متفاوت است. درمان های ساده در منزل قابل اجرا می باشد در صورتی که درمان‌های در منزل نتیجه بخش نبود می توان از درمان های کلینیکی که در کلینیک فیزیوتراپی شریعتی انجام شده و نتایج شگرفی در بیماران ایجاد شده است استفاده نمود نمونه ای از نتایج درمانی کلینیک فیزیوتراپی مرکزی شریعتی را در لینک زیر ملاحظه می نمایید.
برای کسب اطلاعات بیشتر لطفاً به لینک های زیر مراجعه نمایید
WAZE
Google Map
بلد
نشان
مسیریابی