پیچ خوردگی مچ پا و کشیدگی تاندون روی پا در آسیب های ورزشی جزو شایع ترین آسیب ها محسوب می شود. با توجه به اینکه این عارضه در اکثر ورزشکاران روی می دهد و می تواند عملکرد ورزشی را دچار اختلال نماید روش های درمانی موجود در کلینیک فیزیوتراپی مرکزی شریعتی برای درمان این گونه بیماران توصیه گردیده است.
هنگامی که پیچ خوردگی ایجاد میشود ، عروق خونی پاره شده و میتواند باعث ایجاد کبودی و تورم در مچ پا شود. همزمان با این اتفاق می تواند رباط های مچ پا نیز دچار پارگی شود که در بخش بعدی در خصوص آناتومی رباط های مچ پا و آسیب های آن ها صحبت خواهد شد.
مچ پا ترکیبی از استخوانهای پاشنه ، تالوس یا استخوان قاپی ، استخوان تیبیا و فیبولا ، استخوانهای ناویکولار ، کوبوئید و کانئیفورم می باشد که در شکل زیر مشاهده می نمایید.
رباط های عمده در مورد پا شامل رباط تالوفیبولار قدامی و خلفی و رباط کالکانئوفیبولار میباشد. هنگام پیچ خوردن مچ پا ممکن است این رباط ها نیز دچار آسیب شود.
شایعترین رباط در مچ پا که هنگام پیچ خوردگی در مچ پا آسیب میبیند این رباط می باشد که بیش از ۸۰ درصد آسیب های رباط های مچ پا را شامل میشود.
رباط کالکانئوفیبولار مابین دو رباط تالوفیبولار قدامی و خلفی قرار می گیرد و ثبات استخوان کالکانئوس یا پاشنه را حین پیچ خوردن مچ پا فراهم مینماید زمانی که پیچ خوردن بیش از اندازه باشد و نیروی وارده و فراتر از حد تحمل بافت باشد این رباط دچار پارگی می شود.
این رباط مانند رباط تالوفیبولار قدامی از استخوان تالوس یا قاپی به استخوان فیبولا یا نازکنی اتصال برقرار می کند که در پشت مفصل مچ پا و خارج آن وجود دارد زمانی که پیچ خوردگی شدید باشد این رباط نیز همراه با رباط های قبلی دچار آسیب و پارگی می شود.
از علائم شایع عارضه
می باشد. همچنین ممکن است که برخی از عصب های ناحیه نیز به علت کشیدگی حساسیت داشته و یا آسیب ببینند. علامت دیگر این عارضه ناتوانی در حرکت این مفصل می باشد.
تشخیص پیچ خوردگی مچ پا بر اساس یافته های کلینیکی و پاراکلینیکی استوار است.
یافته های کلینیکی بر اساس معاینات دقیق ایجاد می شود.
یافته های پاراکلینیکی شامل :
می باشد.
درمان در پیچ خوردگی مچ پا در مراحل اولیه استفاده از تکنیک PRICE می باشد.
پس از آن درمان میتواند به صورت درمانهای بسته و یا در موارد شدید در صورت شکستگی بنا به نظر پزشک متخصص ارتوپدی انجام عمل جراحی باشد.
به طور کلی درمان پیچ خوردگی مفصل مچ پا در سه فاز خلاصه می شود :
شامل استراحت ، حمایت و استفاده از تکنیک های پرایس می باشد.
شامل بازگشت دامنه حرکتی در مفصل قدرت و انعطاف پذیری می باشد.
شامل تمرینات قدرتی و استقامتی و بازگشت به شرایط قبل از آسیب می باشد
در کلینیک فیزیوتراپی مرکزی شریعتی تمامی موارد فوق قابل اجرا و تحت نظارت متخصصین می باشد.
در لینک زیر انواع تمرینات در ناحیه مچ پا را خواهید دید.
بسته به شرایط آسیب و شدت آن در افراد مختلف نتایج درمانی متفاوت خواهد بود هرچند که در بعضی از منابع توصیه گردیده است که علی رغم داشتن درد در مفصل مچ پا لازم است تا فعالیت های اکتیو در مچ پا همراه با تقویت عضلات انجام شود. ولی نکته بسیار مهم این است که برخی موارد ممکن است در صورت عدم رعایت نکات درمانی صحیح درد مفصل مچ پا به صورت مزمن ادامه یابد.
با توجه به مطالب قبلی که ذکر کردید شایعترین پیچ خوردگی های مچ پا مواردی است که در آن پیچ خوردن به سمت داخل اتفاق افتاده و پا به حالت پلانتار فلکشن می رود در این حالت رباط تالوفیبولار قدامی دچار پارگی می شود. در تحقیقات اخیر مشاهده گردیده است که بیش از ۸۰ درصد از پیچ خوردگی ها در این منطقه ایجاد می شود.
افرادی که دچار آسیب های قبلی در ناحیه مچ پا شده اند احتمال اینکه در ناحیه مچ پا دچار آسیب مجدد شوند بیشتر است ، این میتواند به خاطر آسیب های عصب ها و پایانه های عصبی که مسئول مخابره کردن وضعیت مفصل مچ پا به مغز می باشند را شامل شود. لذا طبق تحقیقات مشاهده شده است که انجام تمرینات حس عمقی و تعادل نقش موثری در پیشگیری از آسیب مجدد نقش مهمی ایفا می کند.
در مطالعات مشابه دیده شده که افرادی بین سن نوجوانی و جوانی می باشند بیشترین میزان پیچ خوردگی مچ پا را داشتهاند زیرا میتواند این ارتباط با فعال تر بودن آنها مرتبط باشد. از طرفی تحقیقات نشان داده است که بیش از ۵۰ درصد آسیب های پیچ خوردن مچ پا به علت صدمات ناشی از ورزش میباشد. و این می تواند نکته بسیار مهمی برای متخصصین علوم ورزش برای نقش پیشگیری از وسایل کمکی در میزان بروز آسیب را توجیه کند.
در مطالعات مختلف مشاهده گردیده است که در سنین نوجوانی و جوانی میزان پیچ خوردن مچ پا در آقایان نسبت به خانم ها بیشتر بوده در حالی که در سنین ۳۰ سال و بالاتر این نسبت در خانمها نسبت به آقایان بیشتر می شود. که مورد اول میتواند مرتبط با فعالیت های بیشتر آقایان در سنین پایین تر نسبت به خانم ها باشد و در مورد دوم به علت میزان ضعف عضلات نگهدارنده در خانم ها نسبت به آقایان در سنین بالاتر می باشد.
لطفاً جهت اطلاعات بیشتر به لینک های زیر مراجعه نمایید