دکتر اکبر رضایی
منتشر شده در : کیهان ورزشی - ۱۳۹۸
متن کامل مقاله :
مفصل آکرومیوکلاویکولار یا AC acromioclavicular یکی از مفاصل مهم اندام فوقانی می باشد و به علت نیروی ناشی از وزن اندام فوقانی تحت استرس زیادی قرار میگیرد و آسیب های آن در بین ورزشکاران بسیار شایع می باشد در غیر این صورت در افراد عامه که علت مشخصی ندارند به خصوص در میانسالان و یا کهنسالان نیاز به عکسبرداری رادیولوژی برای تشخیص آرتروز آن می باشد.
به لحاظ شیوع شناسی حدود ۷۵ درصد از آسیب های این مفصل به علت برخورد با شانه به زمین اتفاق میافتد. در بقیه موارد به علت فعالیت های تکراری بالای سر مانند تنیسبازان شناگران وزنه برداری و بدنسازی می تواند آسیب ایجاد شود.
این مفصل بین استخوان کلاویکل یا ترقوه و زائده آکرومیون استخوان کتف می باشد که از طریق ۲ رباط conoid و trapezoid از قسمت تحتانی استخوان ترقوه زائده کوراکویید استخوان کتف اتصال دارد و رباط دیگری به نام superior acromioclavicular ligament از قسمت فوقانی مفصل را حمایت می نماید.
به طور کلی به ۶ مرحله تقسیم بندی می شود که از مرحله اول یا شدت کم تا مرحله ششم و شدت بسیار زیاد را شامل می شود در در تقسیم بندی مرحله سوم عارضهای ایجاد میشود که مفصل آکرومیوکلاویکولار در آن به صورت پلکانی و یا برجستگی مشخص نمایان می شود و این به علت پارگی کامل دو رباط کونویید و تراپزوئید میباشد. که در این عارضه دفورمیتی به نام piano key sign یا step deformity ایجاد می شود در این گونه موارد فضای زیر مفصل تاندون عضله سوپرااسپیناتوس از آن رد میشود میتواند تنگ شود و نیاز به جراحی ضرورت پیدا می کند.
درمان در مراحل اول میتواند شامل بستن مفصل و بی حرکتی به مقدار ۴ هفته الی ۶ هفته همراه با الویشن در آرنج و بستن بازو به تنه باشد که از طریق آتل گیری انجام میشود همچنین به بیمار توصیه می شود تا از لم دادن روی شانه مربوطه و خوابیدن پرهیز نمایند. استفاده از فیزیوتراپی امواج اولتراسوند دیاترمی مگنت و میدان های مغناطیسی و همچنین بستن شانه از طریق کنزیوتیپ می تواند توسط فیزیوتراپیست متخصص که این اعمال در کلینیک فیزیوتراپی مرکزی شریعتی تحت نظارت دکتر احمدی و دکتر رضایی انجام می شود.
اما در بیمارانی که به دلیل آسیب آرتروز در مفصل درد ناحیه را گزارش می نمایند در مراحل اولیه می بایست از انجام فعالیت های طولانی مدت و تکرار شونده در شانه به خصوص در دامنههای بالای ۹۰ درجه پرهیز نمایند. فیزیوتراپی در این گونه بیماران می توانند شامل استفاده از میدانهای مغناطیسی و مگنت یا مگنتو تراپی و همچنین امواج الکترومغناطیس در صورتیکه بیمار توده و یا تومور و حتی فلز در بدن نداشته باشد مفید فایده قرار گیرد. همچنین فیزیوتراپیست متخصص با انجام موبیلیزیشن در مفصل میتواند به درمان کمک کند در بعضی از موارد که در رادیولوژی بیمار توده های استخوانی اضافه در مفصل و در مسیر تاندون ساخته شده است لازم است تا از طریق جراحی آرتروسکوپی که یک نوع جراحی با برش بسیار کوچک می باشد در مفصل شانه انجام شده و توده های استخوانی را برداشت تا مزاحمت را در حین حرکت در مفصل از بین برد.