پارگی عضلات راست رانی+رکتوس فموریس
عضله چهارسر ران عضلهای است نیرومند و بزرگ که در جلو و طرفین استخوان ران قرار داشته و از طریق زردپی چهارسر به قاعده کشکک و بوسیله رباط کشککی یا زردپی کشککی به برجستگی استخوان درشتنی متصل میگردد. عضله چهارسر ران در قسمت پایین یک سر و در قسمت بالا چهار سر دارد که هر سه به تنهایی عضله بزرگی محسوب میشوند. عضله چهارسر ران از عصب رانی ( فمورال ) ریشههای L2-L3-L4 ) عصبگیری میکند. مهمترین نقش این عضله ، صاف کردن زانو ( بلند کردن ساق پا ) است. این عضله ، زانو را از حالت خم شده خارج میکند و ساق پا را در امتداد ران قرار میدهد. ضعف چهارسر ران باعث کاهش ثبات زانو میگردد. همچنین عقب زدگی زانو ممکن است به علت نقص عملکرد این عضله اتفاق افتد.
پارگی عضله راست رانی یا rectus femoris :
عضله چهارسر ران عضلهای است نیرومند و بزرگ که در جلو و طرفین استخوان ران قرار داشته و از طریق زردپی چهارسر به قاعده کشکک و بوسیله رباط کشککی یا زردپی کشککی به برجستگی استخوان درشتنی متصل میگردد. عضله چهارسر ران در قسمت پایین یک سر و در قسمت بالا چهار سر دارد که هر سه به تنهایی عضله بزرگی محسوب میشوند. عضله چهارسر ران از عصب رانی ( فمورال ) ریشههای L2-L3-L4 عصبگیری میکند. مهمترین نقش این عضله ، صاف کردن زانو ( بلند کردن ساق پا ) است. این عضله ، زانو را از حالت خم شده خارج میکند و ساق پا را در امتداد ران قرار میدهد. ضعف چهارسر ران باعث کاهش ثبات زانو میگردد. همچنین عقب زدگی زانو ممکن است به علت نقص عملکرد این عضله اتفاق افتد.
همانطور که از نام این عضله مشخص میگردد این است که این مجموعهعضله شامل چهار عضله است که عبارتند از:
-
عضله پهن داخلی ( واستوس مدیالیس )
-
عضله پهن خارجی ( واستوس لترالیس )
-
عضله پهن میانی ( واستوس اینترمدیوس )
-
عضله راست رانی ( رکتوس فموریس )
دو عضله پهن داخلی و خارجی به خصوص در حالت انقباض ایزومتریک به راحتی قابل مشاهده و لمس هستند.
- عضله پهن خارجی نسبت به سه عضله دیگر چهارسر ران ، پهنای بیشتری دارد.
- عضله پهن داخلی در مقایسه با پهن خارجی بیشتر به طرف پایین ران متمایل است.
عضله پهن داخلی نقش مهمی در صاف کردن زانو در دامنه انتهایی دارد. همچنین عضله پهن داخلی در هنگام تحمل وزن از عوامل مهم ثبات زانو محسوب میگردد. لمس دو عضله پهن میانی و عضله راست رانی مشکل است. عضله راست رانی علاوه بر صاف کردن زانو ( بلند کردن ساق پا ) در عمل خم کردن مفصل ران نیز شرکت میکند.
از بین عضلات ذکر شده عضله راست رانی یا رکتوس فموریس مهمترین و کارآمد ترین عضله گروه چهارسر میباشد و بدلیل کارایی زیاد و دومفصله بودن این عضله بیشترین میزان آسیب را به خود اختصاص داده است.
عضله راست رانی :
عضله راست رانی از بالای حفره مفصلی ران ( خارخاصره ای قدامی تحتانی ) شروع می شود و به تاندون کشکک می چسبد. استخوان ران را خم و مفصل زانو را باز میکند. آسیب و پارگی این عضله در دوقسمت فوقانی و تحتانی اتفاق می افتد. پارگی قسمت فوقانی در محل اتصال به حفره مفصلی ران ایجاد شده و پارگی قسمت تحتانی آن در جایی که با تاندون بالای کشکک پیوند میخورد پاره شده یا تاندون به خودی خود از محل اتصال به کشکک جدا میشود.
انواع پارگی عضلانی:
- پارگی درجه 1 : ناشی از کشش بیش از حد تارهای عضلانی یا ضربه مستقیم به عضله میباشد که در آن حداکثر 5 درصد از تار های عضلانی دچار پارگی شده باشند. این حالت باعث کاهش قدرت یا ایجاد محدودیت نمیشود ولی میتواند استقامت را کاهش دهد.
- پارگی درجه 2 یا متوسط : این نوع پارگی شبیه به پارگی کامل است ودر آن بیش از 50 درصد تار های عضلانی دچار پارگی میشوند و از 10 تا 90 درصد قدرت عضلانی را پایین ما اورد.
- پارگی درجه3 یا کامل : در این پارگی تمامی تار های عضلانی دچار پارگی و تخریب میشوند و عملکرد عضله کلا از بین میرود.
میزان شیوع پارگی راست رانی رکتوس فموریس
- میزان بروز آسیب این عضله در ورزشهای مختلف متفاوت است به طوری که مقدار آن در ورزش کاراته ۳.۲ درصد ، جودو ۴.۲ درصد ، فوتبال ۶.۱ درصد و در سایر ورزشها کمتر از ۱ درصد در سال است.
- پارگی تاندون در افراد سالمند و افراد جوان شایع است. میانگین سنی پارگی تاندون عضله راست رانی ۶۵ سال است ، اما در ورزشکاران این میانگین سنی بین ۳۰-۱۵ سالگی است.
- پارگی عضله معمولا در ورزشهای وزنه برداری و ورزشهای پرشی مانند پرش ارتفاع رخ میدهد.
علل پارگی عضله راست رانی :
مهمترین علت کشیدگی عضله راست رانی افزایش ناگهانی طول آن بیش از حد تحمل عضله و در حین فعالیت های ورزشی است. این آسیب بیشتر موقعی ایجاد میشود که فرد بدون آمادگی قبلی ورزشی را که بیش از حد تحملش است انجام میدهد.
پارگی این عضله به چند علت ایجاد میشود :
- پارگی کامل این عضله می تواند در اثر تکل و شوت در بازی فوتبال و همچنین در استارت های سریع اتفاق افتد.
- عضلات جلوی ران فرد به اندازه کافی قوی نیست و نمیتواند نیروهای وارده را تحمل کند و در نتیجه بر اثر وارد شدن نیروهای کششی زیاد به یک عضله ضعیف عضله دچار کشش شده و فیبرهای عضلانی آن دچار پارگی های ظریف میشوند.
- فرد قبل از شروع ورزش نرمش های کششی را به اندازه کافی انجام نداده و عضله سفت بوده و قدرت انعطاف و خاصیت کششی به اندازه کافی ندارد. در این موارد عضله نمیتواند در مقابل نیروهای زیادی که در حین ورزش به آن وارد میشوند به اندازه لازم کش بیاید و در نتیجه دچار آسیب کششی بصورت پارگی فیبرهای عضلانی میشود.
- انجام ورزش طولانی مدت که عضله راست رانی را خسته میکند.
- ضربه مستقیم به عضله راست رانی
علایم آسیب عضله راست رانی رکتوس فموریس :
نشانه ها و علایم پارگی عضلات راست رانی موارد زیر میتواند باشد :
- هنگام خم کردن مفصل ران یا باز کردن مفصل زانو تیر کشیدگی ناگهانی در عضله احساس میشود.
- حساسیت و تورم در محل اتصال تاندون به عضله دربالای کشکک یا در محلی که تاندون به کشکک پیوند میخورد.
- در محل پارگی وجود فضایی خالی احساس می شود.
- فرد آسیب دیده بطور فعال نمیتواند زانو را باز کند.
- ایجاد خونمردگی روی پوست در محل آسیب عضله
- حساسیت به لمس و فشار در محل آسیب عضله
- احساس خشکی ، سفتی و ضعف در عضله
ام آر آی در پارگی عضله ران
درمان پارگی عضله راست رانی :
روش های درمانی غیر جراحی در مرحله حاد :
- به محض بروز علائم ، فعالیت های ورزشی را متوقف کنید. از انجام حرکاتی که درد شما را بیشتر میکنند اجتناب کنید.
- سرد کردن عضله چهار سر با یک کیسه پلاستیکی حاوی خرده های یخ میتواند درد عضله را کاهش داده و از تورم آن جلوگیری کند.
- میتوان از داروهای ضد درد یا داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی برای کاهش درد و تورم استفاده کرد.
بعداز گذشت چند روز و کاهش درد ورزشکار باید اقدامات زیر را تحت نظر فیزیوتراپیست متخصص علوم ورزشی انجام دهد.
- انجام فیزیوتراپی و استفاده از جریانات الکتریکی به منظور کاهش درد و التهاب و افزایش قدرت
- انجام تمرینات کششی و انعطاف پذیری با هدف بهبود خاصیت انعطاف پذیری عضله برای کاهش احتمال آسیب های بعدی وجلوگیری از چسبندگی تار های عضلانی پاره شده.
- انجام تمرینات قدرتی زیر نظر متخصص علوم ورزشی برای باز گرداندن حجم عضلانی از دست رفته وافزایش قدرت به منظور جلوگیری از آسیب های احتمالی در آینده.
نمونه های اقدامات درمانی در کلینیک فیزیوتراپی مرکزی شریعتی در پارگی و کشیدگی عضله رکتوس فموریس یا راست رانی
در کلینیک فیزیوتراپی مرکزی شریعتی تمامی موارد فوق قابل اجرا و تحت نظارت متخصصین می باشد.
روش های درمانی جراحی :
در موارد زیر انجام جراحی با توجه به شاخص های موجود روش بهتر و مناسبتری میباشد :
- در ورزشکاران حرفه ای که در سطح بالایی ازفعالیت ورزشی قرار دارند.
- درمواردی که تمام تار های عضلانی دچار پارگی و آسیب شده است.
- در نوجوانان و جوانان با توجه به شرایط سنی کم که نیاز به ویژگی سالم بدنی برای انجام زندگی در شرایط مطلوب در آینده را دارند.
لطفا جهت کسب اطلاعات بیشتر به لینک های زیر مراجعه نمائید