با توجه به شیوع آسیب در مینیسک و ایجاد کیست در آن بحث این هفته راجع به کیست مینیسک میباشد.
وقتی مینیسک پاره می شود ممکن است کیست کوچکی در مجاورت پارگی مینیسک شکل بگیرد. این کیست به عنوان بخشی از واکنش بدن برای بهبودی ایجاد می شود که بافت نرم اطراف پارگی کیست را ایجاد می کند. سپس کیست یک پوشش سینوویال را ایجاد نموده و مایع سینوویال از آن به درون کیست تراوش می کند. کیست مینیسک زانو به خودی خود عواقب کمی بدنبال دارد و بعد از پارگی مینیسک بوجود می آید. ولی گاهی خود کیست ایجاد ناراحتی می کند و ممکن است روی خط مفصلی یعنی جایی که مینیسک پاره شده است جلب توجه کرده و سبب درد زانو نیز شود.
معمولا کیست مینیسک زانو همراه پارگی مینیسکی که به خاطر پیری بوجود می آید دیده می شود هر چند ممکن است آسیب مینیسک مربوط به زانو باشد (آسیب مربوط به چرخیدن یا پیچیدن زانو) , زانو زدن یا چمباتمه زدن هم ممکن است علت پارگی مینیسک شوند. با توجه به شمار پارگی های مینیسک کیست های مرتبط با این پارگی ها معمول نیستند.
- ورزش های دارای حرکات چرخشی و گردشی که می توانند باعث قیچی شدن و پارگی منیسک شوند
- آسیب قبلی زانو
- آسیب های مرتبط با زانو بخصوص آسیب رباط ها
- کهولت که در دوران آن پارگی های دژنراتیو (تخریبی) منیسک به کرات افزایش می یابد
- درد ، بخصوص هنگامی که روی پای مبتلا به کیست مینیسک زانو می ایستیم و حساسیت به درد در امتداد مفصل زانو
- وجود برآمدگی سفت در محل کیست و به طور معمول روی قسمت جانبی (خارجی) زانو
- آشکارتر شدن کیست با دراز کردن زانو
- گه گاهی وجود برآمدگی ایی که درد ندارد
- یافته های مرتبط ولی غیر اختصاصی تورم زانو، حساسیت به درد در خط مفصلی وروی منیسک مبتلا به کیست مینیسک زانو ، قفل شدن مفصل یا آسیب رباط را به عنوان علائم کیست منیسک دربرمی گیرند.
معمولا تشخیص کیست مینیسک زانو با بررسی و لمس یک توده مجزا که مستقیما روی خط مفصلی داخلی یا خارجی قرار دارد به آسانی صورت می گیرد و با استفاده از ام آر آی که هم پارگی مینیسک و هم کیست مربوطه را نشان می دهد تایید میشود.
این بیماری را باید از "کیست بیکر" متمایز کرد. کیست بیکر در واقع کیست نیست، بلکه تجمع مایعی است که معمولا در پشت طرف داخلی زانو جمع می شود ودر واقع ناحیه ای را نشان می دهد که از پوشش سینوویال مفصل زانو به پشت زانوامتداد می یابد ولی این ناحیه معمولا "متورم نیست". هنگامی که زانو به هردلیلی متورم می شود، مایع می تواند این فضا را بسط داده تشکیل کیست دهد. کیست بیکر در بیشتر مواقع به هیچ درمانی نیاز ندارد و در ام آر آی قابل مشاهده است.
- ام آر آی یک آزمایش استاندارد برای تایید تشخیص و نشان دادن وسعت و مکان کیست مینیسک زانو می باشد.
- سونوگرافی هم می تواند کیست را نشان دهد و برای هدف گیری محل تخلیه ( واردکردن سرنگ به ضایعه و بیرون کشیدن محتویات آن که معمولا عبارت است ازمایع چسبناک ، زرد و چرب سینوویال ) مورد استفاده قرار گیرد.
کیست مینیسک زانو مستلزم درمان جراحی نیست. در صورت اتفاقی بودن کیست مینیسک زانو یا داشتن حداقل علائم به چیزی بیشتر از گذاشتن گاه به گاه یخ و یاداروهای ضد التهاب نیاز نیست. می توان کیست را با استفاده از بی حس کننده موضعی و سرنگ کوچکی برای بیرون کشیدن محتویات آن تخلیه کرد. با این وجود معمولا چنین چیزی فقط به صورت موقتی موثر است و مایع بر می گردد (کیست دوباره متورم می شود ) برخی پزشکان طرفدار تزریق مقدار کمی کورتیزون به کیست هستند هرچند مزایای این روش هنوز به اثبات نرسیده اند. کیست مینیسک لزوما رشد یا تغییر نمی کند و هیچ دلیل روشنی برای اینکه فرد باید آن را عمل کند وجود ندارد.
فیزیوتراپی و درمانهای تکمیلی شامل تقویت عضلات اطراف مفصل در آن میتواند باعث تخفيف علائم گردد.
غالبا عمل جراحی به عنوان درمان قطعی کیست مینیسک زانو توصیه می شود. این عمل از طریق آرتروسکوپی انجام می شود. در آرتروسکوپی یک دوربین کوچک به درون مفصل زانو فرستاده می شود و مدخل (سوراخ) دیگری برای بردن ابزارهای جراحی به درون مفصل ایجاد می شود. در طول آرتروسکوپی منیسک پاره شده مشخص شده به روش جراحی بافت برداشت می شود و بافت آسیب دیده با استفاده از یک تراش دهنده موتوری که مکنده ای به آن متصل شده است برداشته می شود. چون همواره کیست مینیسک زانو با کیست مینیسک مجاور زانو ارتباط دارد جستجو برای تشخیص دادن و رفع فشار کیست مربوطه ضروری است. یک تراش دهنده فشار کیست را رفع می کند. هنگامی که پارگی مینیسک پاکسازی و فشار کیست رفع شد علائم بیماری از بین می روند و کیست ناپدید می شود.
عوارض احتمالی درمان بدون عمل جراحی می تواند تداوم یا رشد کیست مینیسک زانو باشد.
- مینیسکتومی (خارج کردن مینیسک از داخل زانو) ناکافی یا رفع فشار ناکافی کیست مینیسک زانو همراه با برجستگی و یا درد کیست باقیمانده
- از دست رفتن مینیسک طبیعی به خاطر برش جراحی همراه با خطر آرتروز پس از آن
- عوارض ناشی از جراحی آرتروسکوپیک
هر چند کیست های مینیسک "شفا" نمی یابند ولی ممکن است در طول زمان علائم آن ها از بین بروند. اگر کیست علائم بیماری را ندارد دیگر هیچ دلیلی وجود ندارد که شخص نتواند در هیچ ورزشی شرکت کند. اگر روی کیست مینیسک زانو عمل جراحی انجام و کیست رفع فشار شود می توان خیلی زود در ظرف 3 هفته به فعالیت ها(ی روزانه) بازگشت.
هیچ چاره مشخصی که بتوان از طریق آن به طور خاص از کیست مینیسک زانو پیشگیری کرد وجود ندارد. حفظ تناسب اندام و حالات می تواند مانع از آسیب به یک زانوی آسیب پذیر شود. ورزشکاران باید تجهیزات حفاظتی مناسبی که مطمئن هستند درست اندازه آن هاست بپوشند مانند کفش های میخ دار با اندازه مناسب برای روی سطوح
فروزن شولدر یا شانه یخ زده واژه‌ای است که در موارد خشکی مفصل شانه در پی عوامل مختلفی که به وجود می‌آید به کار برده می شود. این اختلال در افراد میانسال بیشتر دیده می شود در مقایسه خانم ها نسبت به آقایان بیشتر مبتلا می شوند.
بیماران معمولاً اختلالاتی مانند دردهای شبانه که می تواند حتی از خواب بیدار کند مواجه می شوند.
پزشک متخصص ارتوپدی یا فیزیوتراپیست متخصص میتوانند ارزیابی ها را به دو حرکت فعال و غیر فعال تقسیم نمایند در حرکت فعال از بیمار خواسته می شود تا اندام فوقانی خود را به پشت کمر و یا پشت گردن ببرد در صورتی که با اندام مقابل بررسی شود می توان میزان کوتاهی را متوجه شد.
در حرکت غیر فعال که می تواند به دو مرحله حاد به علت درد و اسپاسم و مزمن به علت سفتی کپسول مفصلی تقسیم می شود تست های تشخیصی و بالینی را متخصص مربوطه انجام دهد این تست ها شامل انجام حرکت‌های مفصل joint play movement میباشند.
در مرحله حاد می بایست از یخ یا گرمای سطحی دامنه حرکتی به صورت اکتیو و همچنین موبیلیزیشن اسپاسم عضلانی را از بین برد در تکنیکهای درمانهای دستی که توسط فیزیوتراپیست حرفه‌ای و کارآزموده انجام می شود شامل تکنیک های گلاید تحتانی inferior Glide میباشند همچنین فیزیوتراپیست کارازموده با آموزش تمریناتی مانند self mobilisation , wand exercise , تمرینات پاندولی بیمار را در انجام این تمرینات راهنمایی نموده و تشویق می نماید تا در جلسات بعدی بتواند میزان محدودیت را بررسی نموده و تمرینات جدیدتری را به بیمار آموزش دهد.
نکته بسیار مهم در این عارضه توجه به جلوگیری از کیفوز بیش از حد و پروترکشن کمربند شانه ای می باشد زیرا در این گونه افراد شانه به علت افزایش کیفوز محدودیت هایی را خواهد داشت که نتیجه تا منجر به فروزن شولدر و یا شانه یخ زده می شود.
اما درمان در مرحله مزمن شامل استفاده از تکنیک هایی که بتوان قسمت قدامی و تحتانی کپسول مفصلی را باز نمود می باشد برای این کار فیزیوتراپیست متخصص با استفاده از خواص بسیار مفید اولتراسوند برای اینگونه بیماران بافت را پرخون نموده تا بتواند تکنیک های قوی تری را در درمان های دستی برای کشش کپسول مفصلی انجام دهد.
نکته بسیار مهم این است که بعضی از محققین اعتقاد دارند که عارضه کپسولیت یا التهاب کپسول مفصل شانه که در درازمدت شانه یخ زده می شود می تواند به صورت خود به خودی در دوازده ماه بهبود یابد هرچند که این موضوع به دلیل قابل توجهی برای اینکه اینگونه بیماران از خواص بسیار مفیده فیزیوتراپی و درمانهای دستی و کشش بهبود یابد هرچند که این موضوع دلیل قابل توجهی برای اینکه اینگونه بیماران از خواص بسیار مفید فیزیوتراپی و درمانهای دستی و کشش بهره‌مند نشوند نمی باشد.
در موارد شدیدتر که بیمار توانایی تحمل درد ناشی از کشش را ندارد لازم می شود تا تحت بیهوشی منیپولیشن مفصل شانه توسط متخصص ارتوپدی انجام شده و مجدد به کلینیک فیزیوتراپی مرکزی شریعتی ارجاع داده شود.
در موارد شدیدتر از آن که بافت به لحاظ کشش خاصیت خود را از دست داده باشد تکنیکهای جراحی بنا به نظر جراح توصیه خواهد شد.
فاز پنجم ( هفته هفتم تا شانزدهم )
معیار های ورود به فاز پنجم:
1- اسکات دوطرفه تا 60 درجه (نه بیشتر)، با وزن انداختن یکسان در دو طرف
2- زانوی با حداقل درد و افیوژن و بدون خالی کردن
3- دور کوادریسپس (در 10 سانتی متری پروگزیمال قسمت فوقانی پتلا)، حد اکثر 2 سانتی متر تفاوت با سمت مقابل)
4- حفظ تعادل بر روی پای درگیر (بیشتر از 15 ثانیه با حداقل اغتشاش)
اهداف:
1- تفاوت دور عضلات چهار سر به کمتر از 1.5 سانت برسد (چنانچه بعد از ماه اول، میانگین زیاد شدن دور چهار سر حدود 1 سانت در ماه باشد نیز برنامه به خوبی اجرا شده است)
2- اسکات بر روی پای درگیر تا 45 درجه با حفظ زاویه طبیعی والگوس
3- تقویت بیشتر همسترینگ (50 درصد پای سالم)
احتیاط ها:
در این زمان بافت گرفت هنوز ضعیف است بنابراین از فعالیت هایی مثل دویدن، پریدن، چرخیدن و یا Cutting اجتناب نمایید!
همچنین اسکات بیش از 60 درجه نداشته باشید!
در هنگام اسکات ولانج، زانو را در خط وسط نگه دارید!
ورزشها: بانداژ را فراموش نکنید! ابتدا تناسب قلبی ریوی را در نظر بگیرید! ورزشها را طی 2 روز تکمیل کنید!
|
10 دقیقه |
دوچرخه ثابت ابتدا سبک وبعد سنگین |
1 |
|
هرکدام 5 دقیقه |
تردمیل جلو و عقب با افزایش تدریجی شیب تا 5 و سرعت 4 |
2 |
|
3 مرحله 20 تایی |
پرس پا 0 – 60 درجه |
3 |
|
3 مرحله 15 تایی |
تقویت پشت ران ایستاده تا 90 درجه |
4 |
|
3 مرحله 12 تایی |
مولتی هیپ چهار جهت با وزنه سنگین تر (مقاومت پایین زانو) |
5 |
|
4 مرحله 12 تایی |
لیفت دمبل زانو صاف |
6 |
|
3 مرحله 20 تایی |
اسکات با دمبل تا 60 درجه |
7 |
|
3 مرحله 20 تایی |
پله از پهلو با ارتفاع 15 سانت |
8 |
|
2 مرحله 20 تایی |
ایستادن روی ترومپولاین به صورت تک پا و پرتاب توپ وزنه به بالا و گرفتن |
9 |
|
3 مرحله 12 تایی |
انجام اکستنشن نهایی زانو با تراباند (با افزایش مقاومت) |
10 |
|
4 مرحله 25 تایی |
ساق پا با دستگاه پرس پا |
11 |
|
3 مرحله 12 تایی |
لانج : 0 تا 60 درجه، هر پا با مقاومت |
12 |
|
3 مرحله 15 تایی |
پل زدن تک پا با تراباند |
13 |
|
3 مرحله 30 ثانیه ای |
تخته تعادل گرد دو پا و پیشرفت به تک پا |
14 |
|
3 مرحله 12 تایی |
تقویت مرکز: پل زدن از پهلو ها و از شکم |
15 |
|
3 مرحله 30 ثانیه ای |
کشش متوسط پشت ران در حالت خوابیده |
16 |
|
2 مرحله 1 دقیقه ای |
راه رفتن برروی چوب تعادل با چشم بسته (جلو و عقب) |
17 |
|
در پایان هر دوره کامل ورزشی به مدت ده دقیقه |
در حالت خوابیده چند بالش در زیر مچ پا قرار دهید به طوریکه زانوی شما از قلب شما بالاتر قرار گیرد ،سپس کمپرس سرد را بر روی زانو قرار دهید همزمان با این عمل حرکت مچ پا به بالا و پایین و پس از آن انقباض و شل کردن عضله چهار سر را انجام دهید. |
18 |
