یکی از آسیبهای ورزشکاران برخورد قفسه سینه و ایجاد شکستگی در دنده ها می باشد که می تواند درد مزمن را در هنگام تنفس برای ورزشکار ایجاد نمایند راهکارهای متعددی برای درمان این عارضه مزمن و دردناک وجود دارد یکی از آنها استفاده از تکنیکهای فیزیوتراپی در درمان و کاهش دردهای اینگونه ورزشکاران می باشد که در کلینیک فیزیوتراپی مرکزی شریعتی قابل انجام و درمان میباشند.
دنده ها از 12 جفت استخوان تشکیل شده اند که از جلو به استخوان جناق سینه و از قسمت پشت به ستون مهره ها متصل می باشند و در مجموع تشکیل قفسه سینه را می دهند. کار قفسه سینه این است که از ارگان های اصلی و حیاتی بدن همچون قلب و شش ها حفاظت کند.
شکستگی دنده و یا ترک خوردگی آن اکثرا در اثر ضربات سنگین که به صورت مستقیم به قفسه سینه وارد می شود مانند تصادف و همچنین سقوط از ارتفاع به وجود می آید. این شکستگی میتواند در هر یک از 12 جفت دنده اتفاق بیفتد.
در صورتیکه ضربه و آسیب وارد شده به قفسه سینه شدید باشد می تواند به ارگان های داخلی نیز آسیب جدی وارد کند.
بدن ورزشکاران در معرض نیروهای غیر مستقیم زیادی قرار دارد که ناشی از فعالیت های بیش از حد است. شکستگی دنده به دلیل استفاده مکرر از اندامهای دور از بدن به ویژه در پرتاب های گلف و بیسبال اتفاق می افتد. شکستگی به دلیل برخورد مستقیم طی برخورد در ورزش هایی مانند هاکی , فوتبال و بیسبال نیز رخ می دهد.
10 درصد از بیمارانی که دچار ضرب دیدگی در قفسه سینه میشوند، دچار شکستگی دنده میشوند. شایع ترین منطقه شکستگی دنده بین دنده های 4 تا 10 میباشد و شکستگی دنده های اول و دوم به ندرت تفاق میفتد. ( فقط در تصادفات و سقوط از ارتفاع ایجاد میشود )
شکستگی های دنده به دلیل نرم بودن استخوان در کودکان و نوجوانان به ندرت اتفاق میفتد ولی در سنین بالا و در افراد مسن تر این شکستگی شایع تر است و یکی از دلایل ایجاد آن پوکی استخوان است.
درصورتیکه شکستگی دنده در اثر آسیب های خارجی نباشد و در اثر برخی بیماری ها مانند سرفه شدید و آسیب در ورزش های سنگین به وجود آمده باشد به آن شکستگی دنده از نوع فشاری گفته می شود. این نوع شکستگی می تواند خیلی ساده و بدون هیچگونه جابه جایی به وجود آمده باشد. چنانچه دچار دردهای شدید در قفسه سینه شدید که با استراحت نیز این درد کمتر نشد حتما به متخصص ارتوپد مراجعه کنید تا در سریع ترین زمان ممکن مورد مداوا و درمان قرار بگیرید. ممکن است دچار شکستگی دنده در ناحیه قفسه سینه شده باشید بدون اینکه حتی بدانید عامل این شکستگی چه چیزی بوده است.
درصورتی که دنده فرد شکسته باشد ، باید با علائم شکستگی دنده ذکر شده در زیر ، درد ایجاد یا تشدید شود :
درد مهم ترین علامت شکستگی دنده است که با تنفس و سرفه شدید ایجاد شده و بدتر میشود. خونمردگی و خونریزی زیر جلدی نیز ممکن است در اطراف شکستگی ایجاد شود.
ورزشکار با دنده شکسته معمولاً در ناحیه آسیب دیده به ویژه هنگام دم عمیق احساس درد دارد معاینه با دست حساسیت را در ناحیه دنده ها مشخص می کند و تنفس ورزشکار به صورت بریده بریده می شود.
جالب توجه اینکه فشار ملایم در ناحیه دنده شکسته در حالی که ورزشکار نفس عمیق می کشد ، باعث کاهش قابل توجه درد می شود.
معمولاً در ناحیه آسیب دیده کبودی قابل مشاهده است. تشخیص قطعی توسط x-ray و سی تی اسکن و اسکن استخوانی امکان پذیر است. همچنین از MRI نیز برای مشاهده بافت های نرم و اندام های اطراف دنده ها مانند ریه استفاده می شود.
همچنین شکستگی های جدی نیز در دنده اتفاق می افتد که علائم آن عبارتند از:
تنفس سریع و بریده بریده
در چنین شرایطی هر دو دست را در هر طرف سینه ورزشکار آسیب دیده قرار دهید و حرکت سینه را در حین تنفس بررسی کنید اگر طی دم یک طرف سینه بالا و طرف دیگر پایین برود در سمت پایین رفته سینه حداقل سه دنده شکسته وجود دارد این وضعیت قفسه سینه شناور نامیده می شود.
هنگامی که احتمال شکستگی دنده وجود دارد باید ورزشکار بلافاصله به بیمارستان منتقل شود و در صورتی که علائم تنگی نفس وجود داشته باشد مصدوم باید با برانکارد تحمل شود.
در شکستگی های ساده خود فرد می تواند حرکت کند اما اگر احتمال قفسه سینه شناور وجود داشته باشد ورزشکار باید روی سمت آسیب دیده قرار بگیرد و یکپارچه لوله شده زیربخش مصدوم قرار داده این تمهیدات در را در حین تنفس کنترل میکند ورزشکار باید در این وضعیت باقی بماند تا تنفس تحت کنترل باشد اگر تنفس ورزشکار قطع شود باید ورزشکار را به پشت برگردانید تا بتواند تنفس مصنوعی بگیرد.
درمان فوری باید مستقیماً در جهت تسکین درد باشد و استفاده از یخ در موضع مفید است تا زمانی که تشخیص قطعی انجام شود و احتمال خونریزی منتفی گردد باید تنها از استامینوفن برای کنترل درد استفاده کرد داروهای ضد التهاب خونریزی را افزایش می دهند هنگامی که وضعیت آسیب دیدگی در محل در آسیب های خفیف یا در اورژانس در آسیب های جدی تثبیت شد اقدامات درمانی بیشتر را می توان انجام داد.
یک روش جدیدتر و بسیار موثر استفاده از پوشش های بی حس کننده آغشته به لیدوکائین است که با بی حس کردن محل به کنترل درد کمک می کند این چسب ها را باید به مدت ۱۲ ساعت مورد استفاده قرار داد و ۱۲ ساعت قبل از این که چسب دیگری استفاده شود باید به محل آسیب استراحت داد باید توجه داشت که این چسب ها فقط باید توسط پزشک تجویز شود زیرا استفاده از آن ها در برخی افراد باعث افت فشار خون میگردد.
بهبود شکستگی دنده عموماً ۳ تا ۸ هفته به طول می انجامد برای تسریع درمان ورزشکار باید از فعالیت های شدید بپرهیزد و از اعمال فشار به دنده آسیب دیده جلوگیری کند باید ورزشکار را تشویق کرد که روزانه چندین نوبت نفس عمیق بکشد تا ظرفیت ریه ها کاهش نیابد.
می توان از کمربندهای طبی برای راحتی مصدوم استفاده کرد اما این کار خیلی توصیه نمی شود بستن و بانداژ و محدود کردن حرکات قفسه سینه نه تنها لازم نیست بلکه می تواند بروز عوارض ریوی و تنفسی را تشدید کند.
باید توجه داشته باشید که شخص بیمار برای کنترل دردهای ناشی از شکستگی دنده باید از فعالیت هایی که باعث می شود به ناحیه آسیب دیده فشار وارد شده و باعث ایجاد درد شود پرهیز کرده و برای مدت زمان 4 الی 6 هفته مواظب باشد تا فشاری به ناحیه آسیب دیده وارد نکند.
بهبودی کامل آسیب شکستگی دنده حداقل به 8 هفته زمان نیاز دارد برای شکستگی هایی که در آن دنده جابجا شده است بسته به واکنش بدن ورزشکار که توسط ایکس ری مشخص می شود زمان بهبودی طولانی تر خواهد شد و بازگشت به ورزش بر این اساس برنامه ریزی می شود برخی ورزشکاران برای بهبود کامل و بازگشت به فعالیت به سه ماه استراحت نیاز دارند.
ورزشکارانی که در رشته های پر برخورد فعالیت دارند و دنده بر اثر شکستگی جابجا شده یا در سمت شکسته درد قابل ملاحظه ای دارند باید در ادامه فصل مسابقات از جلیقه محافظ استفاده کنند. ورزشکاران رشته های بدون برخورد معمولا به محافظ و بریس نیاز ندارند مگر اینکه در ناحیه شکستگی درد داشته یا دچار مشکل تنفسی شود. ورزشکارانی که تحت درمان قرار گرفته و بهبود یافته اند باید تحت تمرینات آمادگی جسمانی قرار بگیرند تا ظرفیت های قلبی و تنفسی آنها پیش از بازگشت به بازی بهبود یابد.
کلینیک فیزیوتراپی مرکزی شریعتی با استفاده از تجهیزات مدرن در درمان شکستگی های ورزشکاران نتایج قابل قبولی در این گونه بیماران به دست آورده است.
لطفا جهت اطلاعات بیشتر به لینک های زیر مراجعه نمایید
WAZE
Google Map
بلد
نشان
مسیریابی