کیست بیکر یا کیست پوپلیتئال در حقیقت تجمع مایع سینوویال مفصلی افزایش یافته در پشت زانو می باشد که نقش تعدیل فشار را در زانو ایفا می نمایند هنگامی که مایع مفصلی به علل مختلفی مانند آرتروز آسیب های مفصلی و بیماری های روماتیسمی افزایش پیدا کند با تجمع آن در پشت زانو و بورس های ناحیه ایجاد حس خشکی درد و تورم می نماید فیزیوتراپی به عنوان یکی از راهکارهای موثر در درمان این عارضه کمک بسیار زیادی به این بیماران نموده است.
کیست بیکر در حقیقت همان مایع سینوویال مفصل زانو است که بنا به دلایلی از پشت زانو و بیشتر سمت داخل به سمت پشت متورم شده و برجسته می شود. این کیست هنگام خم کردن زانو یا حرکت فلکشن سبب ایجاد درد و احساس ناخوشایند در فرد می شود.
در برخی از موارد ممکن است که کیست بیکر بدون درد و یا علامتی باشد ولی در ام آر آی قابل تشخیص می باشد. برخی از علائم و نشانه های کیست بیکر می تواند موارد زیر باشد :
همچنین در برخی موارد با ایستادن های طولانی مدت می تواند علائم فوق تشدید پیدا کرده و حتی ممکن است شخص حرکت مایع در مفصل را به سمت خلف هنگام باز شدن احساس نماید.
توجه :
اگر موارد فوق همراه با مقداری قرمزی و سرخی در عضلات ساق پا و درد های شدید تر در ساق ایجاد شد ممکن است ناشی از انسداد عروقی باشد که در آن صورت باید بلافاصله به پزشک متخصص برای تشخیص و معالجه مراجعه نمود.
از دلایل ایجاد کیست بیکر می توان موارد زیر را برشمرد ولی به طور کلی هر دلیلی که باعث افزایش ترشح مایع سینوویال مفصل ( که سبب تغذیه مفصلی و روغن کاری در مفصل میشود ) و به تبع آن انتشار مایع به سمت خلف زانو شود می تواند از عوامل ایجاد کننده کیست بیکر باشد. در حقیقت در پشت زانو کیسه های مختلفی به نام بورس وجود دارد که میتواند به عنوان یک سوپاپ تخلیه مایع سینوویال اضافه شده را ایجاد نماید به عبارت دیگر در زمانی که مایع سینوویال اضافه در مفصل ترشح شد این بورسها با تورم میتوانند مایع مفصلی موجود در زانو را تنظیم نمایند.
با ایجاد التهاب و ترشح بیش از اندازه مایع مفصلی
که می تواند با ایجاد اسید اوریک اضافه و ترشح آن در خون منجر به کیست بیکر شود
با ایجاد التهاب در مفصل و ترشح بیش از اندازه مایع سینوویال
یک بیماری ژنتیکی بوده و در آن خون به درستی لخته نشده و میتواند خونریزی داخل مفصل سبب ایجاد کیست بیکر شود
یک بیماری خود ایمنی بوده و باعث صدمه به بافت های مفصلی می شود
همان عفونت مفصلی که سبب التهاب مفصلی می شود و علت آن عفونت باکتریایی مفصلی است
تشخیص کیست بیکر از طریق معاینات بالینی و تخصصی توسط پزشک قابل اجرا و انجام است ولی در برخی موارد ممکن است که از تجهیزات زیر نیز برای تشخیص های تکمیلی تر استفاده شود
برداشتن فشار از روی زانو انجام تمرینات منظم مشورت با پزشک و مراجعه به فیزیوتراپیست متخصص و دویدن ملایم همراه با کشش عضلات پشت ساق می تواند کمک کننده باشد.
مطابق شکل زیر به پشت دراز کشیده و با پارچه یا کمربندی در کف پای خود و به صورت مستقیم بدون خم شدن زانو حرکت کشش را انجام دهید.
در روش دیگر می توانید مطابق شکل زیر نشسته و بدون اینکه زانو خم شود به سمت مچ پا حرکت کشش را انجام دهید.
روش دیگر که میتواند کمک کننده باشد مطابق شکل زیر است که در حالت ایستاده یک بار را روی یک سکو قرار داده و بدون اینکه زانو خم شود به سمت پا خم شوید
همچنین در روش شکل زیر می توانید حوله یا بالشی را زیر زانو قرار داده و با فشار زانو را به سمت پشت فشار دهید میتوانید در روش زیر نیز حرکت را با قرار دادن حوله پشت زانو و خم کردن زانو کمک کنید تا کیست بیکر به سمت جلو جابجا شود و مایع آن به سمت جلو شیفت پیدا کند.
مطابق شکل زیر روی دیوار قرار گرفته و با تکیه دستها روی دیوار و قرار دادن پای مبتلا به سمت عقب بدون خم کردن زانو و بلند شدن پاشنه حرکت کشش را در عضلات ساق پا اعمال نمایید.
در تمامی حرکتهای فوق هر چقدر زمان کشش بیشتر باشد نتیجه مطلوب تر خواهد بود.
همانطور که ذکر گردید کیست بیکر همان مایع سینوویال مفصلی میباشد که به علت دلایل مختلف متورم گردیده و انباشته شده است با انجام تمرینات فوق می توان فشار مایع سینوویال را در کیست کمتر کرده و به تبع آن احساس ناخوشایند را تخفیف داد.
گام اول برای پیشگیری از کیسه بیکر استفاده از کفش های مناسب و همچنین پرهیز از فعالیت های طولانی مدت ایستادن همراه با عوامل مستعد کننده ایجاد کننده می باشد. به طور کلی هر عاملی که باعث افزایش التهاب در مفصل زانو شود می تواند باعث ایجاد کیست بیکر شود بنابراین از عواملی که ایجاد کننده التهاب در زانو باشند باید پرهیز نمود. بنابراین میتوان از ایجاد کیست بیکر پیشگیری نمود.
کیست بیکر در صورتی که درمان نشود میتواند با ایجاد درد و محدودیت های حرکتی به خصوص در ایجاد فلکشن یا خم شدن در زانو سبب محدود کردن فعالیت های کارهای روزانه شخص شود و نهایتاً توانایی شخص در انجام فعالیتها و کارهای روزمره کاسته میشود.
در موارد ممکن است کیست بیکر پاره شده و درد و قرمزی و تورم شود. در این صورت باید فوراً برای درمان آن اقدام نمود.
زمانی که دردهای شما شدید بود بنا به نظر پزشک جراح ممکن است که توصیه جراحی شود.
لطفا جهت کسب اطلاعات بیشتر به لینک های زیر مراجعه نمایید