درد کف پا-علل-تشخیص-درمان
ممکن است بعضی از بیماران درد ناحیه کف پا را تجربه کرده باشند دردی که میتواند شرایط زندگی را برای شخص مختل نماید.
علل درد کف پا :
دلایل مختلفی برای درد کف پا وجود دارد از جمله دلایل شایع آن میتوان به موارد زیر اشاره نمود :
- التهاب فاشیای پلانتار
- خار پاشنه
- کوفتگی در عضلات کف پا
- گره های عضلانی در عضلات داخل کف پا
- گیر کردن های عصب کف پایی
- نقرس
- آرتریت روماتوئید
- بنیون bunion hallux valgus
- کف پای صاف
و موارد دیگر که از شایعترین آنها موارد فوق می باشد.در این خصوص به التهاب فاشیای پلانتار که باعث ایجاد درد کف پا می شود خواهیم پرداخت.
فاشیای کف پلانتار چیست؟
آناتومی کف پا
پا از مجموعه ای از استخوان ها که شامل استخوان پاشنه یا کالکانئوس ، استخوان تالوس یا قاپی ، استخوان های میخی ، استخوان ناویکولار و کوبویید و از مجموع استخوانهای متاتارس کف پایی و انگشتان تشکیل یافته است که آناتومی آن را در شکل زیر مشاهده می نمایید.
بافت استخوانی از طریق بافت های نرم و عضلات مربوطه ساختار مکانیکی و تاقدیسی را ایجاد مینماید که میتواند برای ضربه گیری نقش بسیار موثری را داشته باشد اما نکته بسیار مهم این است که برای استحکام این حالت تاقدیسی که در کف پا وجود دارد بافت فیبروز محکمی از ناحیه پاشنه به سر استخوان های متاتارس های انگشتان وصل میشود. که به این بافت فیبروز فاشیای پلانتار گفته میشود.
نقش فاشیای پلانتار در مکانیک کف پا
فاشیای پلانتار همراه با لیگامان های موجود در کف پا که شایعترین آنها لیگامان اسپرینگ spring ligament یا همان کالکانئوناویکولار می باشند نقش مهمی در جاذب بودن نیروها ایفا می نمایند.
علل ایجاد درد کف پا با منشاء التهاب فاشیای پلانتار :
دلایل ایجاد درد کف پا با منشا التهاب فاشیای پلانتار می تواند موارد زیر باشد :
با کشیدگی بیشتر در فاشیای پلانتار باعث درد ناحیه کف پا میشود.
کوتاهی عضلات ساق پا و بخصوص تاندون آشیل پاشنه به سمت بالا باعث می شود به صورت جبرانی فاشیای پلانتار در حین راه رفتن مجبور به کشیدگی شده و سبب ایجاد درد در گذر زمان می شود.
در صورت ضعیف بودن این رباط فشار اضافه تری بر روی فاشیای پلانتار اعمال می شود
زمانی که عضلات کف پا که نگهدارنده قوس پا میباشند ضعیف باشد می تواند فشار روی فاشیای پلانتار ایجاد شده و به تبع آن سبب ایجاد التهاب در آن شود. همچنین تریگر پوینت های عضلانی در عضلات کف پایی نیز عامل ایجاد درد در کف پا می شوند.
در مواردی که شخص دچار اضافه وزن باشد میتواند فشار بیشتری روی فاشیای پلانتار اعمال شود.
طبق تحقیقات دیده شده که این عارضه در خانمها نسبت به آقایان شیوع بیشتری دارد.
-
استفاده از کفش های نامناسب مانند پاشنه بلند
-
در سنین بالای ۴۰ سال این عارضه بیشتر دیده می شود
-
استفاده از کفش های مستهلک و خراب
-
فعالیتهای بدنی نامنظم و اینکه گاهاً ممکن است شخص مجبور به پیاده روی طولانی مدت شود.
تشخیص درد کف پا با منشاء التهاب فاشیای پلانتار :
روش های تشخیصی متعددی برای این عارضه وجود دارد که به تفصیل در موارد زیر به آنها خواهیم پرداخت
-
گرفتن تاریخچه و اطلاعات از بیمار در خصوص التهاب فاشیای پلانتار
- اینگونه بیماران ممکن است که طولانی راه رفتن را در برنامه کاری خویش داشته باشند که عامل ایجاد شده باشد.
- هنگام صبح و برخاستن تجربه خشکی را در لحظه اول راه رفتن دارند ولی ۵ دقیقه پس از راه رفتن بهبود پیدا میکند.
- درد را در موضع پاشنه و در مسیر آن تا نوک انگشتان ممکن است احساس نمایند.
- درد با لمس تشدید می شود.
- درد با کشش انگشتان به سمت بالا و کشش فاشیا تشدید می شود ( تست Windlass )
بسته به شرایط بیمار تصویربرداری از طریق رادیولوژی می تواند مقداری بافت
کلسیفیه شده را در محل اتصال فاشیای پلانتار به کالکانئوس یا پاشنه نشان دهد.
( خار پاشنه )
به طور معمول ممکن است که برای تشخیص التهاب پزشک شما ام آر آی را توصیه نماید در مواردیکه التهاب وجود داشته باشد می تواند توسط متخصص این التهاب تشخیص داده شود.
درمان درد کف پا با منشاء التهاب فاشیای پلانتار :
درمان های متعددی در عارضه التهاب فاشیای پلانتار وجود دارد که در زیر به انواع شایع آنها خواهیم پرداخت.
-
استفاده از یخ در درمان درد کف پا یا التهاب فاشیای پلانتار
یخ گذاری به علت این که میتواند در کاهش التهاب موثر واقع شود توصیه می شود. میتوانید به مدت ۱۰ تا ۲۰ دقیقه هر دو ساعت یک بار تکرار نمایید. معمولاً استفاده از یخ در موارد آسیب های حاد بیشتر توصیه می شود.
-
استفاده از اسپیلنت های شبانه night splints
فیزیوتراپیست شما می تواند توصیه اسپیلنت های شبانه را نماید این اسپیلنت ها به نحوی باعث کشش در کف پای شما می شوند و آشیل و فاشیای پلانتار را در وضعیت طویل شده قرار می دهند این استرچ مداوم سبب سازگاری بافت فاشیای پلانتار در کشش شده و به تبع آن کوتاهی را مرتفع می نماید.
-
فیزیوتراپی در بهبود درد کف پا با منشا التهاب فاشیای پلانتار
ممکن است پزشک متخصص شما را به فیزیوتراپی ارجاع دهد در کلینیک های فیزیوتراپی مانند
کلینیک فیزیوتراپی مرکزی شریعتی بهره گیری از تجهیزات فوق تخصصی در درمان این گونه بیماران می تواند شامل موارد زیر باشد:
جریانات الکتروتراپی مختلف مانند تنس TENS ، ای پی اس
APS ،
اولتراسوند می تواند نقش موثری در بهبود درد کف پا در بیماران را داشته باشد.
- همچنین در کلینیک فیزیوتراپی مرکزی شریعتی می توان از خواص مثبت لیزرهای درمانی برای تحریک بافتی و کاهش التهاب ها و ترمیم سلول ها نیز بهره جست.
- اما یکی از روشهای بسیار موثر در درمان درد اینگونه بیماران استفاده از امواج شاک ویو میباشد امواج شاک ویو میتواند با انتقال انرژی در داخل بافت باعث تحریک سلولهای ناحیه شده و درمان را به نحوه فوقالعاده موثری سبب شود اما نکات مختلفی در درمان با این تکنیک را باید در نظر گرفت.
لطفاً جهت اطلاعات بیشتر به لینک های زیر مراجعه نمایید