درمان گودی کمر با تجهیزات پیشرفته و مجهز فیزیوتراپی مرکزی شریعتی تحت نظر دکتر متخصص
آناتومی مهره ها
ستون مهره ها متشکل از ۵ بخش گردنی و پشتی و کمری و خاجی و دنبالچه شامل می شود.
- مهره های گردنی شامل ۷ عدد
- مهره های پشتی شامل ۱۲ عدد
- مهره های کمری شامل ۵ عدد
- مهره های خاجی که شامل ۵ عدد به هم اتصال یافته
- دنبالچه شامل ۴ عدد که به هم اتصال یافته اند
می باشند.
مجموعه ستون فقرات انحنا های مختلفی را ایجاد می نماید که در حرکت های روزمره مورد نیاز است و جزء ضروریات آن محسوب میشود.
در ناحیه گردن و کمر فقرات تحدب به سمت قدام بوده در حالیکه در ناحیه پشتی و ساکروم یا خاجی تحدب فقرات به سمت خلف می باشد.
هنگامی که مهره ها از حالت طبیعی خود خارج شده انحنا بیشترشود ستون فقرات حالت دینامیک پیدا کرده و در حالت کاهش آن از حالت نرمال ستون فقرات به حالت استاتیک تغییر شکل پیدا می‌کند.
انحنا در حد نرمال آن لازم و ضروری بوده و در صورتی که افزایش پیدا کند مشکلات دیگری مانند دردهای ستون فقرات را ایجاد می‌نماید.
کارشناسان و متخصصان علم پیکرشناسی اختلالات مختلفی را برای ستون فقرات تقسیم بندی و طبقه بندی نموده اند که در مقالات آتی به آن خواهیم پرداخت.
تعریف گودی کمر
زمانی که افزایش قوس ستون فقرات کمری به نحوی بیشتر شده و باعث فشار های مختلف در ستون مهره ها شود به لوردوز افزایش یافته یا هایپر لوردوزیس معروف خواهد بود که گویش مردمی به گودی کمر معروف است. که در این حالت شکم برآمده شده و قوس فقرات تحدب بیشتری پیدا کرده و گود میشود.
این عارضه را به نام hollow back یا saddleback نیز می نامند.
علائم و نشانه های گودی کمر
گودی کمر به عنوان تیلت قدامی لگن نیز نامگذاری شده است.
در مواردی که شخص گودی کمر داشته باشد می تواند بنا به شرایط مختلف از نیم تا دو و نیم اینچ کاهش قدی را نیز تجربه نماید.
به علت بی کفایتی در عضله ایلیوپسواس اینگونه افراد توانایی خم کردن ران را نسبت به افراد نرمال کمتر دارند.
همچنین در افراد با گودی کمر عضلات شکمی ضعیف بوده و احشا به بیرون رانده می شود.
علل ایجاد کننده گودی کمر
- عوامل مرتبط با ستون فقرات spine
عادت های دوران کودکی ، نحوه تشکیل ستون فقرات در دوران کودکی و رشد آنها ، انعطاف پذیری در خلال رشد و همچنین آسیب هایی که در ناحیه ستون فقرات ایجاد میشود میتواند عامل مستعد کننده برای گودی کمر باشد.
- عوامل مرتبط با اندام های تحتانی legs and hips
در مواردی که اختلالات طول اندام در افراد ایجاد شده باشد به صورت جبرانی شرایط ستون فقرات به سمت تیلت قدامی و ایجاد گودی کمر پیشرفت خواهد نمود و یکی از دلایلی که میتواند باعث گودی کمر شود کوتاهی عضله ایلیوپسواس است که در اینگونه موارد ایجاد می شود.
- عوامل ایجاد کننده گودی کمر مرتبط با فاکتورهای تکنیکی technical factors
- گودی کمر مرتبط با برداشتن اجسام به صورت غلط improper lifts
- گودی کمر مرتبط با فعالیت بیش از اندازه overuse
از علل دیگر ایجادکننده گودی کمر میتوان به عوامل زیر اشاره نمود:
- استفاده از کفش‌های پاشنه بلند
- اختلالات نوروماسکولار مانند ضعف عضلات همسترینگ و یا کوتاهی عضلات فلکسور هیپ مانند ایلیو پسواس
- Achondroplasia یک اختلال رشدی در استخوانها
- spondylolisthesis شرایطی که در آن را به سمت قدام جابجا میشود
- Osteoporosis پوکی استخوان
- کمبود ویتامین های D در کودکی
- نشستن ها و ایستادن های طولانی مدت
- ضعف عضلات هسته مرکزی بدن یا core muscle weakness
تشخیص گودی کمر
نحوه اندازه گیری افزایش قوس کمر می تواند مشکل باشد و اصولاً با اندازه گیری از طریق اشعه ایکس در نمای خارجی یا لترال توسط متخصصان قابل اجرا خواهد بود.
در این روش از قسمت تحتانی مهره پشتی تا قسمت تحتانی مهره پنجم کمری خط مماس رسم شده و زوایای این دو بررسی میشود که می تواند بین ۴۰ درجه تا ۶۰ درجه باشد.
ارزیابی های فیزیوتراپی در گودی کمر
متخصصان فیزیوتراپی و علم پیکرشناسی بر این باورند که پاسچر صحیح در حقیقت وضعیت صحیح و مناسب بدنی شخص در برابر نیروهای وارده بر ستون فقرات را شامل می شود که در تعریف آن عبور خط شاقولی فرضی از مناطق زیر می باشند که می تواند بهترین وضعیت بدنی را شامل شود مانند:
- External auditory meatus or mastoid process of temporal bone
- Acromion process of scapula
- Lumbar body vertebra
- Promontory of sacrum
- Posterior axis of hip joint
- Slightly in front of the knee joint axis
- Lateral malleolus or slightly in front of it
درمان تخصصی گودی کمر
درمان های فیزیوتراپی و غیر جراحی در گودی کمر
متخصصین فیزیوتراپی و اصلاح قامتی سعی در اصلاح این وضعیت ناخوشایند به روش های مختلفی دارند که یکی از آنها اجرای
تمرینات ورزشی می باشد.
نکته:
با توجه به اینکه این عارضه به گذر زمان و ضعف عضلانی و اختلالات پاسچر بد ایجاد شده است لذا تمرینات می بایست به صورت مستمر و مداوم انجام شود.
نمونه ای از تمرینات اصلاح گودی کمر
- تمرینات کششی در اصلاح گودی کمر
- کشش در عضلات قسمت تحتانی کمر Lower back stretching
- کشش عضلات فلکسور هیپ Hip flexor stretching
- کشش عضلات چهار سر رانی به خصوص رکتوس فموریس quadriceps stretching
- تمرینات قدرتی و تقویتی در اصلاح گودی کمر
- تقویت در عضلات شکمی Abdominal muscle strengthening
- تقویت عضلات باسنی یا گلوتئال Gluteal muscle strengthening تقویت عضلات باسن یا گلوتئال میتواند با کاهش فشار در ناحیه کمر و کاهش میزان گودی کمر فشار را از روی ستون فقرات کمری بردارد همچنین می تواند این تمرینات نقش موثری در کاهش دردهای ناحیه باسن ایفا نماید.
- تقویت عضلات همسترینگ Hamstring strengthening
تمرینات ویلیامز در رفع گودی کمر
مجموعه تمرینات ویلیامز شامل اجرای حرکت های زیر است:
در این حرکت بیمار با دراز کشیدن بر روی پشت زانوهای خویش را خم کرده و کف پا را روی زمین مسطح قرار می‌دهد و سعی در انجام حرکت مماس کردن کمر خویش به سطح زمین می نماید و بین ۵ تا ۱۰ ثانیه این حرکت را حفظ می کند و تکرار مجدد را انجام می دهد.
در این حرکت بیمار به پشت دراز کشیده و تک به تک زانو های خویش را متناوب با قلاب کردن دستها دور زانوها به سمت قفسه سینه می کشد به نحوی که بتواند ریتم لگن را از حالت چرخش قدامی به خلفی تغییر دهد و بتواند با این حرکت کمر خویش را به زمین مماس نماید در انتهای حرکت مکث ۵ تا ۱۰ ثانیه را انجام خواهد داد.
این حرکت مشابه حرکت قبلی ولی با این تفاوت که به جای یک زانو بیمار در قلاب کردن دست ها دور دو زانو اقدام می‌نماید و حرکت را در انتهای حرکت به مدت ۵ تا ۱۰ ثانیه مکث می نماید.
در این حرکت بیمار در حالت مشابه تمرین اول یا pelvic tilt قرار گرفته و در حالیکه در همان حالت تمام شانه ها را با انقباض عضلات شکمی و سعی در بلند کردن زمین خواهد داشت به نحوی که پاهای خویش را از روی زمین بر ندارد اگر این حرکت برای بیمار سخت بود لازم است تا حرکت را توسط قلاب کردن پاها یک جای ثابت اقدام نماید و حرکت را مجدداً تکرار می نماید در این حرکت عضلات شکمی انقباض خواهند یافت.
در این حرکت بیمار در حالت نشسته روی باسن پاهای خویش را در وضعیت کشیده قرار داده و بدون اینکه زانو خم شود انگشتان پای خویش را لمس می نماید. این حرکت برای کشش عضلات همسترینگ در پشت ران ها مناسب بوده و می تواند در رفع کوتاهی های این عضلات کمک کننده باشد.
درک انجام این حرکت مقداری به لحاظ توضیح دادن پیچیده می باشد و به ظاهر فقط به تشبیه این حرکت به استارت دوندگان دو اشاره می شود که مانند لحظه استارت دوندگان حرکت را بیمار انجام داده و جهت کشش عضلات فلکسور هیپ در سمت پایی که دراز است اقدام می‌نماید.
یعنی حرکت بیمار ایستاده پاها را اندازه عرض شانه موازی هم قرار می‌دهد. سپس اقدام به نشستن روی زمین طریق خم کردن زانوها و مفصل لگن می‌نماید چشم ها به سمت جلوو متمرکز به یک نقطه می باشد جهت حفظ تعادل بهتر.
نتایج درمانی در گودی کمر
با توجه به مطالب قبلی که ذکر کردید این عارضه یا همان گودی کمر به گذر زمان ایجاد شده و با توجه به شرایط موجود و عوامل ایجادکننده می‌بایست تمرینات به صورت مستمر و مداوم انجام شود تا نتایج مطلوبی حاصل گردد
در کلینیک
فیزیوتراپی مرکزی شریعتی تمرینات اصلاحی و تقویتی همراه با کش زیر نظر متخصصین این امر قابل اجرا و انجام می باشد که نتایج قابل قبولی در انواع بیماریها و اختلالات بد راستایی ایجاد گردیده است.
لطفا جهت کسب اطلاعات بیشتر به لینک های زیر مراجعه نمایید
WAZE
Google Map
بلد
نشان
مسیریابی